Al negen jaar trekt ons reizend kunstatelier door Friesland. Vroeger een oude SRV-wagen, nu een omgetoverde brandweerauto. Onderweg maken kunstenaars die achter het stuur zitten nieuwe kunstwerken, geïnspireerd door de lokale omgeving en ontmoetingen met inwoners. Ook dit najaar gaan kunstenaars op pad en presenteert VHDG: Contemporary Glory, bestaande uit Charlien Adriaenssens en Louis van der Waal. In oktober reist dit spraakmakende duo drie weken door Friesland voor het maken van een uniek videokunstwerk over monsters, demonen en andere schrikbeelden.
Als uitgangspunt voor hun ontdekkingstocht in Friesland neemt Contemporary Glory het verhaal van Frankenstein. Mary Shelley schreef deze vroege sciencefiction klassieker in 1818 – en met vele bewerkingen tot toneelstukken, films en series werd Frankenstein een icoon in de westerse populaire cultuur. Iedereen kent het beeld van het monster dat bestaat uit aan elkaar genaaide lichaamsdelen en met de bliksem tot leven wordt gewekt. Het kunstenaarsduo neemt de oorspronkelijke tekst als startpunt voor hun film en verplaatst zich in het perspectief van het monster en diens zoektocht naar aansluiting.
Frankenstein is geschreven in de nadagen van de Europese Verlichting en het begin van de Romantiek. In de maker van het monster, Victor Frankenstein, in zijn ambities en creatie zien we beide denkstromingen duidelijk terug. Aan de ene kant is Frankenstein een verhaal over een ambitieuze wetenschapper die denkt de mysteries van leven en dood te kunnen ontsluieren en met de menselijke intelligentie de natuur te beheersen. Echter, snel nadat hij van iets doods iets levends heeft gemaakt en het monster tot leven is gewekt, wordt Frankenstein geconfronteerd met de oncontroleerbare gevolgen van zijn creatie en het (natuur)geweld dat hij hiermee heeft aangericht.
Mary Shelley werd beïnvloed door de Verlichte ideeën over opvoeding van filosoof Rousseau: Je wordt als mens goed geboren, maar slecht gemaakt. Als je slecht wordt behandeld door de maatschappij, zul je uiteindelijk ook slecht handelen. Het monster wordt na zijn schepping aan zijn lot overgelaten en opgejaagd door de samenleving. Het monster ervaart haat en eenzaamheid en in zijn persoonlijke crisis wordt hij gewelddadig tegen alles wat hem afwijst. Zowel het monster als zijn schepper worden tijdens hun leven gekweld door hun emoties van schuld, spijt en eenzaamheid en worden deze emoties hen uiteindelijk de baas.
Contemporary Glory zal tijdens hun reis door Friesland het verhaal Frankenstein opnieuw tot leven wekken, geïnspireerd door hedendaagse de monsters van Friesland. Wat zijn de schrikbeelden van de inwoners van Friesland en wie zijn hun scheppers? Ook is het verhaal van het monster aanleiding om de monsters in onszelf te ontdekken en bevragen. De thematiek van Frankenstein opent gesprekken over de eigen identiteit, de Ander en de maatschappij. Hoe verhoudt men zich in Friesland tot de samenleving als geheel? Wat betekent dat, Fries zijn, en wie en wat hoort daar wel of niet bij? Hoe worden Friezen gezien door mensen van buiten? De kunstenaars maken aan de hand van deze monsters en schrikbeelden de vorming en mengeling van identiteiten in Friesland zichtbaar. Uiteindelijk in de film duiken we samen met CG op humoristische en visueel overdadige wijze de provincie in waarin we allen zowel scheppers als monsters zijn.
Behalve Louis en Charlien herbergt de brandweerwagen ook een peuter en een baby, en als reizend kunstgezelschap gaan ze met de brandweerwagen op tournee en maken ze telkens op locatie samen met de inwoners kostuums, maskers en decors en spelen samen een scène. Net zoals het monster samengesteld is uit verschillende lichaamsdelen, reizen ze in een grote boog rond de provincie en verzamelen ze indrukken, gesprekken, ontmoetingen, samenwerkingen, personages en fragmenten van verhalen. Deze juli, Rijdend over een denkbeeldig spoor van de Gulden Snede die dwars door Friesland loopt, leggen ze de eerste hand aan het script. In oktober volgt de uitwerking en leggen ze al die verschillende delen van het ‘monster’, als een levend Gesamtkunstwerk, vast op film. Later volgt een feestelijke première in Leeuwarden.
Toen men aan de kunstenaar Jean Cocteau vroeg welk voorwerp hij zou redden als zijn huis in brand zou staan, antwoordde hij: het vuur! Contemporary Glory brengt het vuur in de vorm van kunst en theater. Voor alle wilde enthousiastelingen, stiekeme talenten, dorps-diva’s, garagemuzikanten, verlegen geïnteresseerden, enzoverder — CG gaat van dorp tot dorp en creeërt overal een stukje van een groter geheel. Blijft via de website op de hoogte van ‘Frankenstein in Friesland’. Wil je graag in contact komen met de kunstenaars? Stuur dan een mailtje naar contact@vhdg.nl
Design: Niels Lunter Gesteund door: Mondriaan Fonds, Gemeente Leeuwarden, Provincie Fryslan, Het Nieuwe Stads Weeshuis, VSB Fonds