Van 1 mei tot en met 30 juni worden de kunstenaars Honey Jones-Hughes en Antonio de la Hera tijdelijke bewoners van Friesland. Gedurende hun verblijf van twee maanden in ons VHDG Lokaal zetten Honey en Antonio hun langlopende artistieke onderzoek naar de agrarische sector in Nederland voort. Hier in de provincie kijken ze naar verschillende schaalgroottes van landbouwbedrijven, hoe boeren omgaan met duurzaamheid en de rol van machines in de agrarische sector. Vragen waar ze zich mee bezig zullen houden zijn: Waarom maken boeren de beslissingen die ze maken? Als ze voor het ene kiezen, sluiten ze dan ook iets anders uit? En wie zal uiteindelijk de kosten dragen? Ofwel: Wat is een ‘Best Practice’ eigenlijk?
Nieuw hoofdstuk: Friesland
Op 1 mei beginnen Honey en Antonio aan dit nieuwe hoofdstuk van hun artistieke onderzoek in Friesland. De eerste periode bestaat vooral uit ‘embedded practice’ (onderzoek door middel van het samenwerken met groepen uit de samenleving), en brengen ze de lokale landbouwsector in kaart door boeren en bedrijven te bezoeken. Vanaf 3 juni tot en met 25 juni verplaatst het onderzoek zich stapje voor stapje naar kunstruimte H47: een kunstruimte waar je als bezoeker binnen kunt lopen, met het lopede onderzoek van Honey & Antonio kennis kunt maken en samen met ons de verschillende best practices van de boeren in Friesland zult ontdekken. Over wat er precies in de ruimte gaat gebeuren, maken wij gedurende de ontdekkingstocht van Honey & Antonio meer bekend op deze website en onze socials.
Honey en Antonio werken tijdens hun residentie ook samen met VHDG aan een pilotproject: workshops met MBO-studenten van het Aeres MBO in Leeuwarden. Als onderdeel van het vak Burgerschap zullen Honey en Antonio samen met studenten Life Sciences verschillende locaties bezoeken, wat ook weer een onderdeel vormt van het artistieke onderzoek van het duo.
‘Best Practice’
In Friesland richten Honey en Antonio zich op hoe het streven naar een ‘Best Practice’ het land en het werkproces heeft beïnvloed. Zijn er verschillende visies op de ‘Best Practice’, en zo ja, welke? Hoe groot of hoe klein wil/kan een landbouwbedrijf zijn? Aan welke restricties zit een boer vast om aan de externe eisen te voldoen en de interne kosten te dekken? Op wat voor manieren kan een boer zijn bedrijf duurzamer maken, en wat voor effect heeft dit op de efficiëntie van het productieproces?
Sinds de jaren vijftig zijn in Nederland dagelijks gemiddeld veertien boeren verdwenen, terwijl de productie juist is toegenomen. Hoe komt het dat de landbouwsector deze kant uit gaat? Hoe hebben producenten hun praktijk veranderd om hun broodwinning te kunnen behouden? Het onderzoek van Honey en Antonio wijst erop dat machines een sleutelrol spelen in dit proces en een schaalvergroting mogelijk maken. Maar deze machines zijn vaak verre van goedkoop, en zijn flinke uitgaven voor kleine ondernemers. Om deze redenen is de machine een sterk symbool voor de verschillende aspecten die komen kijken bij de ‘Best Practice’.
De opkomst van machines
De invoering van machines in de landbouw heeft boeren wereldwijd in staat gesteld de productie te optimaliseren, mensen te ontzien van routinematige taken, zwaar werk op een veilige manier uit te voeren en het totale rendement te verbeteren. Zo kunnen boeren in minder tijd en met relatief weinig mankracht op veel grotere schaal opereren.
Maar waar oorspronkelijk de boerenpraktijk de toepassingen van de eerste machines heeft gevormd, dicteren de machines vandaag de dag vooral juist hoe het werkproces eruit ziet. De industrialisering, samen met de druk om een maximale output te bereiken, heeft de opvattingen over wat de ‘Best Practice’ is drastisch veranderd in een sector die wereldwijd zo kritisch wordt gevolgd.
100% verantwoord
Sinds 2020 werken Honey en Antonio samen aan projecten die maatschappelijke vraagstukken aankaarten die zij zelf in hun dagelijks leven ervaren. Hoe gaan wij als samenleving omgaan met duurzaamheid en milieu? En hoe hebben menselijke structuren, zoals bijvoorbeeld de markteconomie, daar invloed op? Hun project BUURTIJS (2020-2022) bracht de landbouwindustrie rondom Rotterdam in kaart met als doel een 100% verantwoord, lokaal ijs te produceren. Ze bezochten boeren, producenten en tuinders op de fiets om te leren over de uitdagingen en dilemma’s waar zij dagelijks mee te maken hebben.
Ook verzamelden Honey en Antonio ingrediënten waarmee ze vervolgens zelf ijs maakten. Het ijs werd verkocht op verschillende kleinschalige plekken in ruil voor een solidariteitsbetaling: als bezoeker betaalde je niet voor het product, maar voor het verrichte werk. Bezoekers ontvingen tevens een verslag van de reis die elk ingrediënt had afgelegd. Het project richtte zich op vragen over de duurzaamheid en onafhankelijkheid van de landbouwindustrie op fietsafstand van hun huis – Welke keuzes maakt een ondernemer op het gebied van duurzaamheid en milieu? Wat voor financiële uitdagingen, restricties en mogelijkheden komen ze tegen? En hoe vormt dit alles hun dagelijkse arbeidspraktijk?
Volg het onderzoek van Honey en Antonio in Friesland via onze website en socials voor updates en vorderingen en kom tussen 3 juni en 25 juni langs in Kunstruimte H47 om de ontdekkingstocht van Honey en Antonio persoonlijk bij te wonen. Ga het gesprek aan met de kunstenaars, deel je ideeën over ‘Best Practice’ en leer samen met ons alles over de kunst van het boerenbestaan in Friesland.
Afbeelding uit het onderzoeksarchief van de kunstenaars: een pagina uit "Ons Eigen Land" door W. Bakker en H. Rusch, 1963, Zeist Dijkstra Verlag.